Research Article
BibTex RIS Cite

The Impact of the Disaster News on Social Capacity Building Against Disasters

Year 2019, Volume: 5 Issue: 2, 257 - 271, 31.07.2019
https://doi.org/10.21324/dacd.463237

Abstract



Providing that, the continuum of social life is one of
the most important aims of the preparedness against disasters, carrying
individual risk reduction activities against disasters is vital for achieving
this goal. However, increasing the awareness of a society under disaster risk
can be realized with high costs and time. Mass media tools, especially
newspapers and television which are widely used in daily life for accessing the
information needed, are offering an advantage in order to decrease these high costs
and are much faster. Within the scope of this study, the effectiveness of these
mass media tools in the context of social capacity building on disasters has
been examined. For this purpose, the contents of the Bodrum Earthquake’s
(occurred on July 27th, 2017) news which were published in the first
three most widely read newspapers in Turkey, and were broadcasted on the first
three rated news programs, were analyzed by framing theory. After these analyses,
the effects on the social capacity building against disaster are being
questioned. As a result of the study, it has been revealed that the disaster
news are generally being addressed with sensational perspective, and the
advantages being offered by the mass media tools are not effectively utilized
for creating awareness on individual preparedness activities.




References

  • Akalın Ş.H., (2011), Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, 2673ss.
  • Aslan K., (2002), Haberin Yol Haritası, İstanbul, Anahtar Yayınevi, 211ss.
  • Atabek N., Uztuğ F., (1998), Haberlerde çerçeveleme ve öne çıkarma, Kurgu Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Uluslararası Hakemli İletişim Dergisi, 15(1), 96-105.
  • Ayverdi İ., (2010), Misalli Büyük Türkçe Sözlük, Kubbealtı Yayınları, İstanbul, Türkiye, 1411ss.
  • Brinkerhoff D.W., Morgan P.J., (2010), Capacity and capacity development: Coping with complexity, Public Administration and Development, 30, 2-10.
  • Durur E.K., (2011), İnsancı yaklaşım içinde çerçeveleme kuramı ve haberin çerçevelenişi, Atatürk İletişim Dergisi, 2, 21-31.
  • Ekşi A., (2015), Afet yönetiminde içsel denetim aracı olarak etik, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 8, 89-102.
  • Erdoğan İ., (2011), Gündem koyma ve saptama yaklaşımında bir araştırma geleneği ve tasarımı olarak çerçeveleme, Erciyes İletişim Dergisi, 2(1), 48-62.
  • Fişek G.O., Müderrisoğlu S., Yeniçeri N., Edinçliler A., Özkarar G., (2003), Deprem Zararlarının Azaltılması İçin Eğitim ve Sosyal Çalışmalar, Deprem Master Planı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Planlama ve İmar Dairesi Zemin ve Deprem İnceleme Müdürlüğü, İstanbul, Türkiye.
  • Haberl H., Fischer-Kowalski M., Krausmann F., Martinez-Alier J., Winiwarte V., (2011), A socio-metabolic transition towards sustainability? Challenges for another great transformation, Journal of Sustainable Development, 19, 1-14.
  • İnceoğlu M., (2004), Tutum Algı İletişim, Elips Kitap, Ankara, Türkiye, 248ss.
  • İrvan S., Ragıp D., İlkiz F., (2005), Medya Etik ve Hukuk, IPS İletişim Vakfı Yayınları, İstanbul, Türkiye, 226ss.
  • Kadıoğlu M., (2008), Afet Zararlarını Azaltmanın Temel İlkeleri, JICA Türkiye Ofisi Yayınları No: 2, Ankara, Türkiye, 1–34.
  • Kadıoğlu M., (2011), Afet Yönetimi Beklenilmeyeni Beklemek En Kötüsünü Yönetmek, T.C. Marmara Belediyeler Birliği Yayını, İstanbul, Türkiye, 219ss.
  • Karancı N., Ural D., (2003), Afet Yönetimi ve Halk Eğitimi İstanbul İçin, Deprem Master Planı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Planlama ve İmar Dairesi Zemin ve Deprem İnceleme Müdürlüğü, İstanbul, Türkiye.
  • Koç H., (2013), Türk basınının doğal afetlere ilişkin bakış açısını belirlemeye yönelik bir inceleme, Zeıtschrıftfürdie Welt der Türken / Journal of World of Turks, 136, 121-137.
  • Lavergne R., Saxby S., (2001), Capacity Development: Vision and Implications, Canadian International Development Agency, Capacity Development Occasional Series, Quebec, Canada. https://pdfs.semanticscholar.org/f691/ 05a3a85725ba3810352d9a4b 6275acdde167.pdf [Erişim Tarihi: 17 Mart 2018].
  • OECD, (2006), The Challenge of Capacity Development Working Towards Good Practice, Paris: DAC Guideline sand Reference Series-ADAC Reference Document, Paris, France. http://www.fao.org/fileadmin/templates/capacitybuilding/pdf/DAC_paper_ final.pdf, [Erişim 15 Mart 2018].
  • Otoo S., Agapitova N., Behrens J., (2009), The Capacity Development Results Framework A Strategic and Results-Oriented Approach to Learning for Capacity Development, Washington, DC: World Bank Institute Learning for Development, Washington, DC, USA. https://openknowledge.worldbank.org/bitstream/handle/10986/23037/The0capacity0d0capacity0development.pdf?sequence=1&isAllowed=y [Erişim 15 Mart 2018].
  • Özarslan H., (2007), Çerçeveleme Yaklaşımı Açısından Haber Çerçevelerinin İzler Kitle Düşünceleri Üzerindeki Etkisi, Doktora Tezi, T.C. Konya Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı, Araştırma Yöntemleri Bilim Dalı, Konya, Türkiye.
  • Özarslan H., Güran M.S., (2015), İletişim araştırmalarında çerçeveleme paradigması: son döneme ait bir inceleme, Selçuk İletişim Dergisi, 8(4), 32-48.
  • Özarslan H., Güran M.S., (2018), Çerçeveleme teorisinin halkla ilişkilerde kullanımı, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 34, 299-314.
  • Özdikmen T., (2014), Afet ve Acil Durum Yönetimi Saha Uygulamalı Afet Yönetimi ve Acil Durum Metodolojileri, Seçkin Yayıncılık, Ankara, Türkiye, 310ss.
  • Özer K., (2000), İletişimsizlik Becerisi, Sistem Yayıncılık, İzmir, Türkiye, 190ss.
  • Parsa S., (1993), Televizyon Haberciliği ve Kuramları, Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları, İzmir, Türkiye, 154ss.
  • Rigel N., (2000), İleti Tasarımında Haber, Der Yayınları, İstanbul, Türkiye, 256ss.
  • Schlapp H., (2002), Gazeteciliğe Giriş, (çev. Işık Aygün), Vestfalya Eyaletler Yayımevi, İstanbul, Türkiye, 216ss.
  • Seyidov İ., (2014), Türk basınında sunulan kırım kriz haberlerinin çerçeveleme kuramı bağlamında incelenmesi, Akdeniz Üniversitesi İletişim Dergisi, 22, 60-73.
  • Soydan E., Alpaslan N., (2014), Medyanın doğal afetlerdeki işlevi, İstanbul Journal of Social Sciences, 62, 53-64.
  • Süslü B., (2013), Toplumsal Algının Şekillendirilmesi Sürecinde Medyanın Ahlaki Panik Üretiminin Örnek Olaylarla İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, T.C. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Genel Gazetecilik Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye.
  • Toköz O., (1981), Temel Gazetecilik, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Ankara, Türkiye, 160ss.
  • Toruk İ., (2008), Gutenberg’den Dijital Çağa Gazetecilik, Litera Türk Academia Yayınevi, İstanbul, Türkiye, 471ss.
  • Ural D., (2014), Acil Durum Hazırlık Kapasitesinin Artırılması, T.C. İstanbul Valiliği İstanbul Proje Koordinasyon Birimi İSMEP Yayınları, İstanbul, Türkiye, 78ss. Worldwatch Enstitüsü, (2016), Dünyanın Durumu 2016 Bir Kent Sürdürülebilir Olabilir Mi?, Çeviri: Duygu Kutluay, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, Türkiye, 482ss.
  • URL–1, (2017), https://www.etymonline.com, [Erişim Tarihi: 17 Mart 2017].
  • URL–2, (2018), http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/2/wp-content/uploads/2017/07/Gokova.Korfezi.v3.pdf, [Erişim 14 Mart 2018].
  • URL–3, (2018), http://www.medyatava.com, [Erişim 20 Mart 2018].
  • URL–4, (2018), http://www.showtv.com.tr [Erişim 22 Mart 2018].
  • URL–5, (2018), https://www.fox.com.tr [Erişim 22 Mart 2018].
  • URL–6, (2048), https://www.atv.com.tr,[Erişim 22 Mart 2018].
  • URL–7, (2018), Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun, Resmi Gazete, Sayı: 27261, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2009/06/20090617-1.htm, [Erişim 6 Kasım 2018].
  • URL–8, (2018), http://www.koeri.boun.edu.tr/depremmuh/eqspecials/kocaeli/kocaeli_eq.htm, [Erişim 6 Kasım 2018].
  • URL–9, (2018), https://www.afad.gov.tr/tr/2385/Van-Depremi-Hakkinda, [Erişim 6 Kasım 2018].

Afet İçerikli Haberlerin Afetlere Karşı Toplumsal Kapasite Geliştirmeye Etkisi

Year 2019, Volume: 5 Issue: 2, 257 - 271, 31.07.2019
https://doi.org/10.21324/dacd.463237

Abstract



Afetlere
karşı yürütülen hazırlık çalışmalarının en önemli hedeflerinden birisini
toplumsal yaşamın devamlılığını sağlamak oluşturmaktadır. Bu hedefe
ulaşabilmede ise afetlere karşı bireysel risk azaltma faaliyetlerinin
yürütülmesi hayati önem taşımaktadır. Ancak afet riski altındaki bir toplumun geneline
ulaşarak bu farkındalığı oluşturmak zaman ve maliyet açısından yüksek
değerlerle gerçekleşebilmektedir. Günlük yaşam içerisinde bilgi ihtiyacının
karşılanması amacıyla toplumun genelinde yaygın olarak kullanılan özellikle
gazete ve televizyon gibi kitle iletişim araçları bu yüksek maliyetleri
azaltabilecek önemli avantajlar sunmaktadır. Bu çalışma kapsamında kitle
iletişim araçlarının sağladığı bu avantajların afetlere yönelik toplumsal
kapasite geliştirme bağlamında ne kadar etkin kullanıldığı incelenmiştir. Bu
bağlamda, Türkiye genelinde en çok okunan ilk üç gazete ve en yüksek izlenme
oranına sahip ilk üç ana haber programının 21 Temmuz 2017 tarihli Bodrum
Depremi özelinde yayımladıkları haberlerin içerik analizleri çerçeveleme kuramı
kullanılarak incelenmekte ve afetlere karşı toplumsal kapasite geliştirmeye etkileri
sorgulanmaktadır. Çalışmada kitle iletişim araçlarının afetlerle ilgili
içeriklerde haberi büyük ilgi çeken (sansasyonel) boyutuyla ele aldığı,
bireysel hazırlığa yönelik bir farkındalık oluşturmada kitle iletişim
araçlarının sunduğu avantajlardan yeteri kadar yararlanılmadığı sonuçlarına
ulaşılmaktadır.




References

  • Akalın Ş.H., (2011), Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, Türkiye, 2673ss.
  • Aslan K., (2002), Haberin Yol Haritası, İstanbul, Anahtar Yayınevi, 211ss.
  • Atabek N., Uztuğ F., (1998), Haberlerde çerçeveleme ve öne çıkarma, Kurgu Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Uluslararası Hakemli İletişim Dergisi, 15(1), 96-105.
  • Ayverdi İ., (2010), Misalli Büyük Türkçe Sözlük, Kubbealtı Yayınları, İstanbul, Türkiye, 1411ss.
  • Brinkerhoff D.W., Morgan P.J., (2010), Capacity and capacity development: Coping with complexity, Public Administration and Development, 30, 2-10.
  • Durur E.K., (2011), İnsancı yaklaşım içinde çerçeveleme kuramı ve haberin çerçevelenişi, Atatürk İletişim Dergisi, 2, 21-31.
  • Ekşi A., (2015), Afet yönetiminde içsel denetim aracı olarak etik, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 8, 89-102.
  • Erdoğan İ., (2011), Gündem koyma ve saptama yaklaşımında bir araştırma geleneği ve tasarımı olarak çerçeveleme, Erciyes İletişim Dergisi, 2(1), 48-62.
  • Fişek G.O., Müderrisoğlu S., Yeniçeri N., Edinçliler A., Özkarar G., (2003), Deprem Zararlarının Azaltılması İçin Eğitim ve Sosyal Çalışmalar, Deprem Master Planı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Planlama ve İmar Dairesi Zemin ve Deprem İnceleme Müdürlüğü, İstanbul, Türkiye.
  • Haberl H., Fischer-Kowalski M., Krausmann F., Martinez-Alier J., Winiwarte V., (2011), A socio-metabolic transition towards sustainability? Challenges for another great transformation, Journal of Sustainable Development, 19, 1-14.
  • İnceoğlu M., (2004), Tutum Algı İletişim, Elips Kitap, Ankara, Türkiye, 248ss.
  • İrvan S., Ragıp D., İlkiz F., (2005), Medya Etik ve Hukuk, IPS İletişim Vakfı Yayınları, İstanbul, Türkiye, 226ss.
  • Kadıoğlu M., (2008), Afet Zararlarını Azaltmanın Temel İlkeleri, JICA Türkiye Ofisi Yayınları No: 2, Ankara, Türkiye, 1–34.
  • Kadıoğlu M., (2011), Afet Yönetimi Beklenilmeyeni Beklemek En Kötüsünü Yönetmek, T.C. Marmara Belediyeler Birliği Yayını, İstanbul, Türkiye, 219ss.
  • Karancı N., Ural D., (2003), Afet Yönetimi ve Halk Eğitimi İstanbul İçin, Deprem Master Planı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Planlama ve İmar Dairesi Zemin ve Deprem İnceleme Müdürlüğü, İstanbul, Türkiye.
  • Koç H., (2013), Türk basınının doğal afetlere ilişkin bakış açısını belirlemeye yönelik bir inceleme, Zeıtschrıftfürdie Welt der Türken / Journal of World of Turks, 136, 121-137.
  • Lavergne R., Saxby S., (2001), Capacity Development: Vision and Implications, Canadian International Development Agency, Capacity Development Occasional Series, Quebec, Canada. https://pdfs.semanticscholar.org/f691/ 05a3a85725ba3810352d9a4b 6275acdde167.pdf [Erişim Tarihi: 17 Mart 2018].
  • OECD, (2006), The Challenge of Capacity Development Working Towards Good Practice, Paris: DAC Guideline sand Reference Series-ADAC Reference Document, Paris, France. http://www.fao.org/fileadmin/templates/capacitybuilding/pdf/DAC_paper_ final.pdf, [Erişim 15 Mart 2018].
  • Otoo S., Agapitova N., Behrens J., (2009), The Capacity Development Results Framework A Strategic and Results-Oriented Approach to Learning for Capacity Development, Washington, DC: World Bank Institute Learning for Development, Washington, DC, USA. https://openknowledge.worldbank.org/bitstream/handle/10986/23037/The0capacity0d0capacity0development.pdf?sequence=1&isAllowed=y [Erişim 15 Mart 2018].
  • Özarslan H., (2007), Çerçeveleme Yaklaşımı Açısından Haber Çerçevelerinin İzler Kitle Düşünceleri Üzerindeki Etkisi, Doktora Tezi, T.C. Konya Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı, Araştırma Yöntemleri Bilim Dalı, Konya, Türkiye.
  • Özarslan H., Güran M.S., (2015), İletişim araştırmalarında çerçeveleme paradigması: son döneme ait bir inceleme, Selçuk İletişim Dergisi, 8(4), 32-48.
  • Özarslan H., Güran M.S., (2018), Çerçeveleme teorisinin halkla ilişkilerde kullanımı, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 34, 299-314.
  • Özdikmen T., (2014), Afet ve Acil Durum Yönetimi Saha Uygulamalı Afet Yönetimi ve Acil Durum Metodolojileri, Seçkin Yayıncılık, Ankara, Türkiye, 310ss.
  • Özer K., (2000), İletişimsizlik Becerisi, Sistem Yayıncılık, İzmir, Türkiye, 190ss.
  • Parsa S., (1993), Televizyon Haberciliği ve Kuramları, Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları, İzmir, Türkiye, 154ss.
  • Rigel N., (2000), İleti Tasarımında Haber, Der Yayınları, İstanbul, Türkiye, 256ss.
  • Schlapp H., (2002), Gazeteciliğe Giriş, (çev. Işık Aygün), Vestfalya Eyaletler Yayımevi, İstanbul, Türkiye, 216ss.
  • Seyidov İ., (2014), Türk basınında sunulan kırım kriz haberlerinin çerçeveleme kuramı bağlamında incelenmesi, Akdeniz Üniversitesi İletişim Dergisi, 22, 60-73.
  • Soydan E., Alpaslan N., (2014), Medyanın doğal afetlerdeki işlevi, İstanbul Journal of Social Sciences, 62, 53-64.
  • Süslü B., (2013), Toplumsal Algının Şekillendirilmesi Sürecinde Medyanın Ahlaki Panik Üretiminin Örnek Olaylarla İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, T.C. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Genel Gazetecilik Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye.
  • Toköz O., (1981), Temel Gazetecilik, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Ankara, Türkiye, 160ss.
  • Toruk İ., (2008), Gutenberg’den Dijital Çağa Gazetecilik, Litera Türk Academia Yayınevi, İstanbul, Türkiye, 471ss.
  • Ural D., (2014), Acil Durum Hazırlık Kapasitesinin Artırılması, T.C. İstanbul Valiliği İstanbul Proje Koordinasyon Birimi İSMEP Yayınları, İstanbul, Türkiye, 78ss. Worldwatch Enstitüsü, (2016), Dünyanın Durumu 2016 Bir Kent Sürdürülebilir Olabilir Mi?, Çeviri: Duygu Kutluay, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, Türkiye, 482ss.
  • URL–1, (2017), https://www.etymonline.com, [Erişim Tarihi: 17 Mart 2017].
  • URL–2, (2018), http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/2/wp-content/uploads/2017/07/Gokova.Korfezi.v3.pdf, [Erişim 14 Mart 2018].
  • URL–3, (2018), http://www.medyatava.com, [Erişim 20 Mart 2018].
  • URL–4, (2018), http://www.showtv.com.tr [Erişim 22 Mart 2018].
  • URL–5, (2018), https://www.fox.com.tr [Erişim 22 Mart 2018].
  • URL–6, (2048), https://www.atv.com.tr,[Erişim 22 Mart 2018].
  • URL–7, (2018), Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun, Resmi Gazete, Sayı: 27261, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2009/06/20090617-1.htm, [Erişim 6 Kasım 2018].
  • URL–8, (2018), http://www.koeri.boun.edu.tr/depremmuh/eqspecials/kocaeli/kocaeli_eq.htm, [Erişim 6 Kasım 2018].
  • URL–9, (2018), https://www.afad.gov.tr/tr/2385/Van-Depremi-Hakkinda, [Erişim 6 Kasım 2018].
There are 42 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Engineering
Journal Section Research Articles
Authors

Serhat Yılmaz 0000-0003-4438-9866

Publication Date July 31, 2019
Submission Date September 24, 2018
Acceptance Date December 13, 2018
Published in Issue Year 2019Volume: 5 Issue: 2

Cite

APA Yılmaz, S. (2019). Afet İçerikli Haberlerin Afetlere Karşı Toplumsal Kapasite Geliştirmeye Etkisi. Doğal Afetler Ve Çevre Dergisi, 5(2), 257-271. https://doi.org/10.21324/dacd.463237
AMA Yılmaz S. Afet İçerikli Haberlerin Afetlere Karşı Toplumsal Kapasite Geliştirmeye Etkisi. J Nat Haz Environ. July 2019;5(2):257-271. doi:10.21324/dacd.463237
Chicago Yılmaz, Serhat. “Afet İçerikli Haberlerin Afetlere Karşı Toplumsal Kapasite Geliştirmeye Etkisi”. Doğal Afetler Ve Çevre Dergisi 5, no. 2 (July 2019): 257-71. https://doi.org/10.21324/dacd.463237.
EndNote Yılmaz S (July 1, 2019) Afet İçerikli Haberlerin Afetlere Karşı Toplumsal Kapasite Geliştirmeye Etkisi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 5 2 257–271.
IEEE S. Yılmaz, “Afet İçerikli Haberlerin Afetlere Karşı Toplumsal Kapasite Geliştirmeye Etkisi”, J Nat Haz Environ, vol. 5, no. 2, pp. 257–271, 2019, doi: 10.21324/dacd.463237.
ISNAD Yılmaz, Serhat. “Afet İçerikli Haberlerin Afetlere Karşı Toplumsal Kapasite Geliştirmeye Etkisi”. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 5/2 (July 2019), 257-271. https://doi.org/10.21324/dacd.463237.
JAMA Yılmaz S. Afet İçerikli Haberlerin Afetlere Karşı Toplumsal Kapasite Geliştirmeye Etkisi. J Nat Haz Environ. 2019;5:257–271.
MLA Yılmaz, Serhat. “Afet İçerikli Haberlerin Afetlere Karşı Toplumsal Kapasite Geliştirmeye Etkisi”. Doğal Afetler Ve Çevre Dergisi, vol. 5, no. 2, 2019, pp. 257-71, doi:10.21324/dacd.463237.
Vancouver Yılmaz S. Afet İçerikli Haberlerin Afetlere Karşı Toplumsal Kapasite Geliştirmeye Etkisi. J Nat Haz Environ. 2019;5(2):257-71.