Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Determining The Need for Fire Stations by Backup Double Covering Approach and Location Selection: The Case of Trabzon City

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 2, 289 - 297, 25.07.2021
https://doi.org/10.21324/dacd.830408

Öz

Fire stations are emergency service units that serve for the security of lives and property in urban areas. It is critical for public safety to ensure the highest level of service ensuring a prompt response to the need. However, the land development legislation does not stipulate any provision with regard to the planning of fire stations and the number, size and location of the fire stations will be decided depending on the discretion of respective municipality. But the literature on the planning of fire stations recommends that fire stations must be planned for the entirety of the city based on a set of criteria including response time, coverage area, population density and etc. The objective of this study is to determine the minimum number of fire stations which can serve to the entirety of the planning area within a response time of 5 minutes and that also cover a second fire station as a backup to access within 5, 8, 10 or 15 minutes of response time according the fire risk class of the neighbourhood as indicated in the literature as well as to determine suitable publicly owned plots for such stations based on the master development plan in force. The area selected for this study is that located within the Ortahisar master development plan of the central district of Trabzon. This study will contribute to the determination of the fire station need of the city and site selection process. The findings of this study indicate that the existing fire station must be preserved at its current location, and that two new fire stations are needed which should be situated at eastern and western parts of the city, and also that the Regulation on Production of Spatial Plans must be amended to cover planning of the fire stations.

Kaynakça

  • Aktaş E., Özaydın Ö., Bozkaya B., Ülengin F., Önsel Ş., (2013), Optimizing fire station locations for the Istanbul metropolitan municipality, Interfaces, 43, 240-255.
  • Aktaş E., Özaydın Ö., Ülengin F., Önsel Ş., Ağaran B., (2011), İstanbul’da itfaiye istasyonu yerlerinin seçimi için yeni bir model, Endüstri Mühendisliğ Dergisi, 22(4), 2-12.
  • Church R.L., ReVelle C., (1974), The maximal covering location problem, Papers of the Regional Science Association, 32, 101-118.
  • Çatay B., (2011), İstanbul’da itfaiye istasyonu yer seçiminde risk faktörüne dayalı bir çoklu kapsama yaklaşımı, Endüstri Mühendisliği Dergisi, 22(2), 33-44.
  • Çatay B., Başar A, Ünlüyurt T., (2008), İstanbul’da acil yardım istasyonlarının yerlerinin planlanması, Endüstri Mühendisliği Dergisi, 19(4), 20-35.
  • Erden T., Çoşkun M.Z., (2011), Coğrafi bilgi sistemleri ve Analitik Hiyerarşi Yöntemi yardımıyla itfaiye istasyonu yer seçimi, HKMO 13. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 18-22 Nisan, Ankara. https://www.hkmo.org.tr/resimler/ekler/ 9f6168a7da07185_ek.pdf, [Erişim 23 Kasım 2020].
  • Ersoy M., (2017), Osmanlıdan günümüze imar ve yasalar, Ninova Yayınları, İstanbul, 280ss.
  • Habibi K., Lotfi S., Koohsari M.J., (2008), Spatial analysis of urban fire station locations by integrating AHP Model and IO Logic using GIS (A case study of zone 6 of Tehran), Journal of Applied Sciences, 8, 3302-3315.
  • Hacıoğlu Ç., (2010), Spatial requirements of fire stations in urban areas: a case study of Ankara, Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • Kara İ.B., (2018), 2013-2017 yılları arasında Artvin il merkezinde meydana gelen bina yangınlarının incelenmesi, Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 4(2), 105-114.
  • KC K., Corcoran J., Chhetri P., (2018a), Spatial optimisation of fire service coverage: A case study of Brisbane, Australia Geogr Res, 56(3), 270-284.
  • KC K., Corcoran J., Chhetri P., (2018b), Measuring the spatial accessibility to fire stations using enhanced floating catchment method, Socio-Economic Planning Sciences, 69, 100673, doi: 10.1016/j.seps.2018.11.010.
  • Ölmez İ., Geçen R., (2018), Antakya’da (Hatay) 2017’de meydana gelen yangınların zamansal ve mekansal dağılışı, TÜCAUM 30. Yıl Uluslararası Coğrafya Sempozyumu 3-6 Ekim, Ankara.
  • Özgür H., Azaklı S., (2001), Osmanlı’da yangınlar ve itfaiye hizmetleri, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(1), 153-172.
  • Selim H., Özkarahan İ., (2003), Acil servis araçları yerleşiminin belirlenmesinde yeni bir model, Endüstri Mühendisliği, 14(1), 18-27.
  • Sisman A., (2015), Yangın risk haritasının üretilmesi ve istasyonların konumlarının uygun yer analizi ile irdelenmesi, 6/2015, Valencia/İspanya, https://www.isites.info/PastConferences/ISITES2015/ISITES2015/papers/A14-ISITES2015ID74.pdf, [Erişim 20 Ağustos 2020].
  • SPO, (2020), Ortahisar ilçesi nazım imar planı inceleme-değerlendirme ve görüş raporu, http://www.spo.org.tr/resimler/ekler/ 7d85dbbb80476f0_ek.pdf?tipi=4&turu=H&sube=10, [Erişim 20 Ağustos 2020].
  • Tekeli İ., (1980), Türkiye’de kent planlamasının tarihsel kökenleri. T. Gök, (derl.) Türkiye’de imar planlaması, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Yayını, Ankara.
  • Toregas C.R., Swain R., ReVelle C.S., Bergman L., (1971), The location of emergency service facilities, Operations Research, 19, 1363-1373.
  • TÜİK, (2019), 2019 Yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, Türkiye İstatistik Kurumu, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/? kn=95&locale=tr, [Erişim 20 Ağustos 2020].
  • URL-1, (2014), Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği, Resmi Gazete Tarih: 14.06.2014, Sayı: 29030, https://www.mevzuat.gov.tr/ mevzuat?MevzuatNo=19788&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5, [Erişim 20 Ağustos 2020].
  • URL-2, (2006), Belediye İtfaiye Yönetmeliği, Resmi Gazete Tarih: 21.10.2006, Sayı: 26326, https://www.mevzuat.gov.tr/File/ GeneratePdf?mevzuatNo=10713&mevzuatTur=KurumVeKurulusYonetmeligi&mevzuatTertip=5, [Erişim 20 Ağustos 2020].
  • URL-3, (2012), On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Resmi Gazete Tarih: 06.12.2012, Sayı: 28489, https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat? MevzuatNo=6360&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5, [Erişim 20 Ağustos 2020].
  • Wright M.S., (1999), Dwelling risk assessment toolkit, Entec UK Ltd., London.

İtfaiye İstasyonu İhtiyacının Yedek Çift Kapsama Yaklaşımıyla Belirlenmesi ve Yer Seçimi: Trabzon Kenti Örneği

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 2, 289 - 297, 25.07.2021
https://doi.org/10.21324/dacd.830408

Öz

İtfaiye istasyonları kentsel alanda can ve mal güvenliğini sağlayan acil hizmet birimleridir. Bu hizmetin ihtiyaca hızlı yanıt verecek şekilde yüksek hizmet düzeyi ile sunulması kamu güvenliği açısından çok önemlidir. Ancak, imar mevzuatında itfaiye istasyonlarının planlanmasına yönelik herhangi bir hükme yer verilmediğinden, imar planlarında ve uygulamada itfaiye istasyonlarının sayısına, büyüklüklerine ve konumlarına ilişkin kararlar yetkili belediyenin takdirine bırakılmıştır. Oysa, itfaiye istasyonlarının planlanmasına ilişkin literatür incelendiğinde, tepki süresi, kapsama alanı, nüfus vb. ölçütler dikkate alınarak kent bütününde itfaiye istasyonlarının planlanması önerilmektedir. Bu çalışmanın amacı; Yedek Çift Kapsama yaklaşımıyla, tüm planlama alanına 5 dakika tepki süresi içinde hizmet verilebilecek ve mahallenin yangın risk sınıfına göre literatürdeki 5, 8, 10, 15 dakika erişim süreleri içinde ikinci bir itfaiye istasyonunun yedek kapsamında olacak şekilde en az itfaiye istasyon sayısını ve bu istasyonlara uygun kamusal alanları yürürlükteki nazım imar planında belirlemektir. Trabzon’un merkez ilçesi Ortahisar imar planı sınırları, çalışma alanı olarak seçilmiştir. Çalışma kent içinde itfaiye istasyonu ihtiyacının belirlenmesine ve yer seçimi sürecine katkı sağlayacaktır. Çalışma sonucunda, var olan itfaiye istasyonun mevcut yerinde kalması gerektiği, kentin doğusunda ve batısında iki itfaiye istasyonuna daha ihtiyaç olduğu ve itfaiye istasyonlarının planlanmasına yönelik olarak Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliğinde düzenlemeler yapılması gerektiği sonuçlarına varılmıştır.

Kaynakça

  • Aktaş E., Özaydın Ö., Bozkaya B., Ülengin F., Önsel Ş., (2013), Optimizing fire station locations for the Istanbul metropolitan municipality, Interfaces, 43, 240-255.
  • Aktaş E., Özaydın Ö., Ülengin F., Önsel Ş., Ağaran B., (2011), İstanbul’da itfaiye istasyonu yerlerinin seçimi için yeni bir model, Endüstri Mühendisliğ Dergisi, 22(4), 2-12.
  • Church R.L., ReVelle C., (1974), The maximal covering location problem, Papers of the Regional Science Association, 32, 101-118.
  • Çatay B., (2011), İstanbul’da itfaiye istasyonu yer seçiminde risk faktörüne dayalı bir çoklu kapsama yaklaşımı, Endüstri Mühendisliği Dergisi, 22(2), 33-44.
  • Çatay B., Başar A, Ünlüyurt T., (2008), İstanbul’da acil yardım istasyonlarının yerlerinin planlanması, Endüstri Mühendisliği Dergisi, 19(4), 20-35.
  • Erden T., Çoşkun M.Z., (2011), Coğrafi bilgi sistemleri ve Analitik Hiyerarşi Yöntemi yardımıyla itfaiye istasyonu yer seçimi, HKMO 13. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 18-22 Nisan, Ankara. https://www.hkmo.org.tr/resimler/ekler/ 9f6168a7da07185_ek.pdf, [Erişim 23 Kasım 2020].
  • Ersoy M., (2017), Osmanlıdan günümüze imar ve yasalar, Ninova Yayınları, İstanbul, 280ss.
  • Habibi K., Lotfi S., Koohsari M.J., (2008), Spatial analysis of urban fire station locations by integrating AHP Model and IO Logic using GIS (A case study of zone 6 of Tehran), Journal of Applied Sciences, 8, 3302-3315.
  • Hacıoğlu Ç., (2010), Spatial requirements of fire stations in urban areas: a case study of Ankara, Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
  • Kara İ.B., (2018), 2013-2017 yılları arasında Artvin il merkezinde meydana gelen bina yangınlarının incelenmesi, Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 4(2), 105-114.
  • KC K., Corcoran J., Chhetri P., (2018a), Spatial optimisation of fire service coverage: A case study of Brisbane, Australia Geogr Res, 56(3), 270-284.
  • KC K., Corcoran J., Chhetri P., (2018b), Measuring the spatial accessibility to fire stations using enhanced floating catchment method, Socio-Economic Planning Sciences, 69, 100673, doi: 10.1016/j.seps.2018.11.010.
  • Ölmez İ., Geçen R., (2018), Antakya’da (Hatay) 2017’de meydana gelen yangınların zamansal ve mekansal dağılışı, TÜCAUM 30. Yıl Uluslararası Coğrafya Sempozyumu 3-6 Ekim, Ankara.
  • Özgür H., Azaklı S., (2001), Osmanlı’da yangınlar ve itfaiye hizmetleri, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(1), 153-172.
  • Selim H., Özkarahan İ., (2003), Acil servis araçları yerleşiminin belirlenmesinde yeni bir model, Endüstri Mühendisliği, 14(1), 18-27.
  • Sisman A., (2015), Yangın risk haritasının üretilmesi ve istasyonların konumlarının uygun yer analizi ile irdelenmesi, 6/2015, Valencia/İspanya, https://www.isites.info/PastConferences/ISITES2015/ISITES2015/papers/A14-ISITES2015ID74.pdf, [Erişim 20 Ağustos 2020].
  • SPO, (2020), Ortahisar ilçesi nazım imar planı inceleme-değerlendirme ve görüş raporu, http://www.spo.org.tr/resimler/ekler/ 7d85dbbb80476f0_ek.pdf?tipi=4&turu=H&sube=10, [Erişim 20 Ağustos 2020].
  • Tekeli İ., (1980), Türkiye’de kent planlamasının tarihsel kökenleri. T. Gök, (derl.) Türkiye’de imar planlaması, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Yayını, Ankara.
  • Toregas C.R., Swain R., ReVelle C.S., Bergman L., (1971), The location of emergency service facilities, Operations Research, 19, 1363-1373.
  • TÜİK, (2019), 2019 Yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, Türkiye İstatistik Kurumu, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/? kn=95&locale=tr, [Erişim 20 Ağustos 2020].
  • URL-1, (2014), Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği, Resmi Gazete Tarih: 14.06.2014, Sayı: 29030, https://www.mevzuat.gov.tr/ mevzuat?MevzuatNo=19788&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5, [Erişim 20 Ağustos 2020].
  • URL-2, (2006), Belediye İtfaiye Yönetmeliği, Resmi Gazete Tarih: 21.10.2006, Sayı: 26326, https://www.mevzuat.gov.tr/File/ GeneratePdf?mevzuatNo=10713&mevzuatTur=KurumVeKurulusYonetmeligi&mevzuatTertip=5, [Erişim 20 Ağustos 2020].
  • URL-3, (2012), On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Resmi Gazete Tarih: 06.12.2012, Sayı: 28489, https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat? MevzuatNo=6360&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5, [Erişim 20 Ağustos 2020].
  • Wright M.S., (1999), Dwelling risk assessment toolkit, Entec UK Ltd., London.
Toplam 24 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Yer Bilimleri ve Jeoloji Mühendisliği (Diğer)
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Şeyda Kuku 0000-0001-9142-8771

Ersin Türk 0000-0003-0433-4203

Yayımlanma Tarihi 25 Temmuz 2021
Gönderilme Tarihi 24 Kasım 2020
Kabul Tarihi 25 Ocak 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021Cilt: 7 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Kuku, Ş., & Türk, E. (2021). İtfaiye İstasyonu İhtiyacının Yedek Çift Kapsama Yaklaşımıyla Belirlenmesi ve Yer Seçimi: Trabzon Kenti Örneği. Doğal Afetler Ve Çevre Dergisi, 7(2), 289-297. https://doi.org/10.21324/dacd.830408
AMA Kuku Ş, Türk E. İtfaiye İstasyonu İhtiyacının Yedek Çift Kapsama Yaklaşımıyla Belirlenmesi ve Yer Seçimi: Trabzon Kenti Örneği. Doğ Afet Çev Derg. Temmuz 2021;7(2):289-297. doi:10.21324/dacd.830408
Chicago Kuku, Şeyda, ve Ersin Türk. “İtfaiye İstasyonu İhtiyacının Yedek Çift Kapsama Yaklaşımıyla Belirlenmesi Ve Yer Seçimi: Trabzon Kenti Örneği”. Doğal Afetler Ve Çevre Dergisi 7, sy. 2 (Temmuz 2021): 289-97. https://doi.org/10.21324/dacd.830408.
EndNote Kuku Ş, Türk E (01 Temmuz 2021) İtfaiye İstasyonu İhtiyacının Yedek Çift Kapsama Yaklaşımıyla Belirlenmesi ve Yer Seçimi: Trabzon Kenti Örneği. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 7 2 289–297.
IEEE Ş. Kuku ve E. Türk, “İtfaiye İstasyonu İhtiyacının Yedek Çift Kapsama Yaklaşımıyla Belirlenmesi ve Yer Seçimi: Trabzon Kenti Örneği”, Doğ Afet Çev Derg, c. 7, sy. 2, ss. 289–297, 2021, doi: 10.21324/dacd.830408.
ISNAD Kuku, Şeyda - Türk, Ersin. “İtfaiye İstasyonu İhtiyacının Yedek Çift Kapsama Yaklaşımıyla Belirlenmesi Ve Yer Seçimi: Trabzon Kenti Örneği”. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 7/2 (Temmuz 2021), 289-297. https://doi.org/10.21324/dacd.830408.
JAMA Kuku Ş, Türk E. İtfaiye İstasyonu İhtiyacının Yedek Çift Kapsama Yaklaşımıyla Belirlenmesi ve Yer Seçimi: Trabzon Kenti Örneği. Doğ Afet Çev Derg. 2021;7:289–297.
MLA Kuku, Şeyda ve Ersin Türk. “İtfaiye İstasyonu İhtiyacının Yedek Çift Kapsama Yaklaşımıyla Belirlenmesi Ve Yer Seçimi: Trabzon Kenti Örneği”. Doğal Afetler Ve Çevre Dergisi, c. 7, sy. 2, 2021, ss. 289-97, doi:10.21324/dacd.830408.
Vancouver Kuku Ş, Türk E. İtfaiye İstasyonu İhtiyacının Yedek Çift Kapsama Yaklaşımıyla Belirlenmesi ve Yer Seçimi: Trabzon Kenti Örneği. Doğ Afet Çev Derg. 2021;7(2):289-97.

Creative Commons License
Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanlanmıştır.