Drought is a natural disaster that adversely affects various sectors such as hydroelectric power generation, health, industry, tourism, economy, agriculture and animal husbandry. For this reason, monitoring, determining the spatio-temporal distribution, and managing drought risks by taking precautions are of great importance. In this study, it is aimed to map the spatio-temporal changes of various meteorological and hydrological droughts in the Euphrates Basin according to drought classes with Kriging, Radial Based Function (RBF) and Inverse Distance Weighting (IDW) interpolation methods and to evaluate the drought risk situation in the basin. For this, Standardized Precipitation Index, Statistical Z-Score Index, Precipitation Anomaly Index, Standardized Precipitation Evapotranspiration Index, Reconnaissance Drought Index and Standardized Runoff Index values were used for 16 Meteorology Observation Stations and 18 stream-gauging stations in the Euphrates Basin. As a result of the analyses, it has been determined that the Kriging method is the most effective method in predicting meteorological droughts in the basin, and RBF is the most effective method in predicting hydrological droughts. Since the drought risk level of the basin is determined to be high, it is recommended to make a drought management plan in the study area, to reduce negative drought effects, and to take early warnings and drought precautions.
Drought, Drought Index, Interpolation, Drought Map, Spatio-Temporal Analysis, Risk Analysis
Kuraklık hidroelektrik enerji üretimi, sağlık, sanayi, turizm, ekonomi, tarım ve hayvancılık gibi çeşitli sektörleri olumsuz etkileyen bir doğal afettir. Bu nedenle izlenmesi, zamansal ve mekânsal dağılımının belirlenmesi ve önlemler alınarak kuraklık risklerinin yönetilmesi büyük öneme sahiptir. Bu çalışmada, Fırat Havzası’ndaki çeşitli meteorolojik ve hidrolojik kuraklıkların Kriging, Radyal Tabanlı Fonksiyon (RTF) ve Ters Mesafe Ağırlıklandırma (TMA) enterpolasyon yöntemleri ile zamansal ve mekânsal değişimleri kuraklık sınıflarına göre renklendirilerek haritalandırması ve havzadaki kuraklık risk durumunun değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bunun için Fırat Havzası ve çevresinde bulunan 16 adet Meteoroloji Gözlem İstasyonu ve 18 adet Akım gözlem istasyonuna ait Standartlaştırılmış Yağış İndeksi, İstatistiksel Z-Skoru İndeksi, Yağış Anomalisi İndeksi, Standardize Yağış Evapotranspirasyon İndeksi, Keşif Kuraklık İndeksi ve Standart Akım İndeksi değerleri kullanılmıştır. Analizler sonucunda havzada meteorolojik kuraklıkların tahmininde Kriging metodu, hidrolojik kuraklıkların tahmininde ise RTF en etkili yöntemler olduğu tespit edilmiştir. Havzanın kuraklık risk düzeyi yüksek tespit edildiği için çalışma alanında kuraklık yönetim planının yapılması, olumsuz kuraklık etkilerinin azaltılması, erken uyarı ve kuraklık önlemlerinin alınması önerilmektedir.
Kuraklık, Kuraklık İndeksi, Enterpolasyon, Kuraklık Haritası, Zamansal ve Mekânsal Analiz, Risk Analizi
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Mühendislik |
Yayınlanma Tarihi | Temmuz 2021 |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar |
|
Yayımlanma Tarihi | 25 Temmuz 2021 |
Yayınlandığı Sayı | Yıl 2021, Cilt 7, Sayı 2 |
Bibtex | @araştırma makalesi { dacd853893, journal = {Doğal Afetler ve Çevre Dergisi}, eissn = {2528-9640}, address = {}, publisher = {Artvin Çoruh Üniversitesi}, year = {2021}, volume = {7}, number = {2}, pages = {298 - 317}, doi = {10.21324/dacd.853893}, title = {Fırat Havzası’ndaki Meteorolojik ve Hidrolojik Kuraklık Haritalarının Çeşitli Enterpolasyon Metotları ile Belirlenmesi}, key = {cite}, author = {Katipoğlu, Okan Mert and Acar, Reşat} } |
APA | Katipoğlu, O. M. & Acar, R. (2021). Fırat Havzası’ndaki Meteorolojik ve Hidrolojik Kuraklık Haritalarının Çeşitli Enterpolasyon Metotları ile Belirlenmesi . Doğal Afetler ve Çevre Dergisi , 7 (2) , 298-317 . DOI: 10.21324/dacd.853893 |
MLA | Katipoğlu, O. M. , Acar, R. "Fırat Havzası’ndaki Meteorolojik ve Hidrolojik Kuraklık Haritalarının Çeşitli Enterpolasyon Metotları ile Belirlenmesi" . Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 7 (2021 ): 298-317 <http://dacd.artvin.edu.tr/tr/pub/issue/64187/853893> |
Chicago | Katipoğlu, O. M. , Acar, R. "Fırat Havzası’ndaki Meteorolojik ve Hidrolojik Kuraklık Haritalarının Çeşitli Enterpolasyon Metotları ile Belirlenmesi". Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 7 (2021 ): 298-317 |
RIS | TY - JOUR T1 - Fırat Havzası’ndaki Meteorolojik ve Hidrolojik Kuraklık Haritalarının Çeşitli Enterpolasyon Metotları ile Belirlenmesi AU - Okan Mert Katipoğlu , Reşat Acar Y1 - 2021 PY - 2021 N1 - doi: 10.21324/dacd.853893 DO - 10.21324/dacd.853893 T2 - Doğal Afetler ve Çevre Dergisi JF - Journal JO - JOR SP - 298 EP - 317 VL - 7 IS - 2 SN - -2528-9640 M3 - doi: 10.21324/dacd.853893 UR - https://doi.org/10.21324/dacd.853893 Y2 - 2021 ER - |
EndNote | %0 Doğal Afetler ve Çevre Dergisi Fırat Havzası’ndaki Meteorolojik ve Hidrolojik Kuraklık Haritalarının Çeşitli Enterpolasyon Metotları ile Belirlenmesi %A Okan Mert Katipoğlu , Reşat Acar %T Fırat Havzası’ndaki Meteorolojik ve Hidrolojik Kuraklık Haritalarının Çeşitli Enterpolasyon Metotları ile Belirlenmesi %D 2021 %J Doğal Afetler ve Çevre Dergisi %P -2528-9640 %V 7 %N 2 %R doi: 10.21324/dacd.853893 %U 10.21324/dacd.853893 |
ISNAD | Katipoğlu, Okan Mert , Acar, Reşat . "Fırat Havzası’ndaki Meteorolojik ve Hidrolojik Kuraklık Haritalarının Çeşitli Enterpolasyon Metotları ile Belirlenmesi". Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 7 / 2 (Temmuz 2021): 298-317 . https://doi.org/10.21324/dacd.853893 |
AMA | Katipoğlu O. M. , Acar R. Fırat Havzası’ndaki Meteorolojik ve Hidrolojik Kuraklık Haritalarının Çeşitli Enterpolasyon Metotları ile Belirlenmesi. Doğ Afet Çev Derg. 2021; 7(2): 298-317. |
Vancouver | Katipoğlu O. M. , Acar R. Fırat Havzası’ndaki Meteorolojik ve Hidrolojik Kuraklık Haritalarının Çeşitli Enterpolasyon Metotları ile Belirlenmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi. 2021; 7(2): 298-317. |
IEEE | O. M. Katipoğlu ve R. Acar , "Fırat Havzası’ndaki Meteorolojik ve Hidrolojik Kuraklık Haritalarının Çeşitli Enterpolasyon Metotları ile Belirlenmesi", Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, c. 7, sayı. 2, ss. 298-317, Tem. 2021, doi:10.21324/dacd.853893 |
Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanlanmıştır.