Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Comparative Analysis of the Greenhouse Gas Emissions from Road Transport in The Metropolitan Cities of Turkey

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 2, 318 - 337, 25.07.2021
https://doi.org/10.21324/dacd.862836

Öz

In this study, the amount of greenhouse gas emissions from road transport belonging to the metropolis in Turkey in 2010 and 2019 were calculated using the Tier 1 method developed by the IPCC. According to the results, while the total amount of greenhouse gas emissions in 30 metropolitan cities in 2010 was 43,403 Gg CO2 equivalent, it increased in 2019 and reached 70, 271 Gg CO2 equivalent. Between 2010 and 2019, the total amount of greenhouse gas emissions increased by 61.90%. The cities of Istanbul, Ankara, İzmir in total greenhouse gas emissions, Denizli, Mersin, Muğla in terms of greenhouse gas emissions per capita, Mardin, Kocaeli, Diyarbakır in terms of greenhouse gas emissions per vehicle, and Istanbul, Kocaeli and İzmir in terms of greenhouse gas emissions per km2. are in the top 3 places. Both in 2010 and 2019, Istanbul, Ankara, Izmir, Bursa, Mersin, Antalya, Konya and Kocaeli have values above the average emission amount. With priority measures to be taken in these cities, the total amount of emissions in our country can be reduced significantly. On the other hand, in cities in our eastern region such as Mardin, Van and Şanlıurfa, the speed of increase in emissions is much higher than that of other cities. In the study, metropolitan cities were compared according to alternative transportation options and infrastructures and it was determined that other options, except rail, were effective in reducing the emission rate.

Kaynakça

  • Alam M.S., Duffy P., Hyde B., McNabola A., (2017), Improvement in the estimation and back-extrapolation of CO2 emissions from the Irish road transport sector using a bottom-up data modelling approach, Transportation Research Part D: Transport and Environment, 56, 18-32.
  • Argun M.E., Ergüç R., Sarı Y., (2019), Konya/Selçuklu ilçesi karbon ayak izinin belirlenmesi, Selçuk Üniversitesi Mühendislik Bilim ve Teknoloji Dergisi, 7(2), 287-297.
  • Atmaca Ç., Sevimoğlu O. (2020), Şehir kaynaklı sera gazı emisyonunun belirlenmesi: Kocaeli ili örneği, Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(3), 1616-1627.
  • Baki R. (2018), Avrupa Birliği ülkeleri ile Türkiye’deki lojistik köy uygulamaları ve uygun kuruluş yeri seçimi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 148-162.
  • Bıyık Y., Civelekoğlu G. (2018), Ulaşım sektöründen kaynaklı karbon ayak izi değişiminin incelenmesi, Bilge International Journal of Science and Technology Research, 2(2), 157-166.
  • Bıyık Y., Civelekoğlu G. (2020), Isparta ilinde karayolu kaynaklı karbon ayak izinin hesaplanması, Bilge International Journal of Science and Technology Research, 4(2), 78-87.
  • Cansız Ö.F., Ünsalan K., (2020), Yük taşımacılığında tek türlü ve çok türlü taşımacılık rotalarının karbon ayak izinin karşılaştırılması, Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Dergisi, 11(2), 809-816.
  • Cirit F., (2014), Sürdürülebilir kentiçi ulaşım politikaları ve toplu taşıma sistemlerinin karşılaştırılması, Uzmanlık Tezi, T.C. Kalkınma Bakanlığı, Ankara.
  • Climate Watch, (2020), World greenhouse gas emissions in 2016 by sector, end use and gases, https://www.climatewatchdata.org/key-visualizations?visualization=1, [Erişim 07 Aralık 2020].
  • Climate Watch, (2021a) Global Historical Emissions (European Union), https://www.climatewatchdata.org/ghgemissions? breakBy=regions&end_year=2018&regions=EUU&source=CAIT&start_year=1990, [Erişim 19 Mart 2021].
  • Climate Watch, (2021b), Global Historical Emissions (G20), https://www.climatewatchdata.org/ghg-emissions?breakBy=countries& end_year=2018&regions=G20&source=CAIT&start_year=1990, [Erişim 19 Mart 2021].
  • Çevik O., Gülcan B., (2011), Lojistik faaliyetlerin çevresel sürdürülebilirliği ve Marco Polo programı, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (1), 35-44.
  • Çipil F., (2014), Performance analysis of Turkey's transport sector greenhouse gas emissions. Energy & Environment, 25(2), 357-367.
  • Dündar A.O., Kolay A., (2021), Karayolu yük ve yolcu taşımacılığının çevresel sürdürülebilirlik bakımından değerlendirilmesi ve Konya ili sera gazı emisyonunun hesaplanması, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1), 317-334.
  • Edenhofer Ottmar (Ed.). (2015), Climate change 2014: mitigation of climate change, Cambridge University Press.United States of America.
  • El-Fadel M., Bou-Zeid E. (1999), Transportation GHG emissions in developing countries.: the case of Lebanon, Transportation Research Part D: Transport and Environment, 4(4), 251-264.
  • Elgün M.N., Aşıkoğlu N.O., (2016), Lojistik köy kuruluş yeri seçiminde TOPSIS yöntemiyle merkezlerin değerlendirilmesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 161-170.
  • EPA, (2019), Global greenhouse gas emissions data, United States Environmental Protection Agency, https://www.epa.gov/ ghgemissions/global-greenhouse-gas-emissions-data, [Erişim 09 Ocak 2021].
  • EPDK, (2011b), Sıvılaştırılmış petrol gazları (LPG) piyasası 2010 yılı sektör raporu, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, https://www.epdk.gov.tr/Detay/DownloadDocument?id=Z35HY3UyDx8=, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • EPDK, (2011a), Petrol piyasası sektör raporu 2010, Enerji Piyasası Düzenleme, Kurumu https://www.epdk.gov.tr/ Detay/DownloadDocument?id=WuVmeFaaXBw=, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • EPDK, (2020a), Petrol piyasası 2019 yılı sektör raporu, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, https://www.epdk.gov.tr/ Detay/DownloadDocument?id=mBWzKsBr9Ds=, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • EPDK, (2020b), Sıvılaştırılmış petrol gazları (LPG) piyasası 2019 yılı sektör raporu, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, https://www.epdk.gov.tr/Detay/DownloadDocument?id=9XVhZjjrwqo=, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • Eşitti B., Duran E., (2018), Çanakkale turizminin karbon ayak izi üzerine bir araştırma, Journal of Awareness, 3(5), 597-608.
  • Gonçalves D.N.S., Goes G.V., D'Agosto M.A., de Mello Bandeira R.A., (2019), Energy use and emissions scenarios for transport to gauge progress toward national commitments, Energy Policy, 135, 1-10.
  • Güzel T.D., Alp K., (2020), Modeling of greenhouse gas emissions from the transportation sector in Istanbul by 2050, Atmospheric Pollution Research, 11(12), 2190-2201.
  • Haksevenler H.G., Onat N.Ç., Akpinar B., Bedel T. (2020), Yerel yönetimler için karbon ayak izinin belirlenmesi: Ümraniye belediyesi örneği, Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 6(2), 319-333.
  • HGM, (2020), İl ve ilçe yüz ölçümleri, Harita Genel Müdürlüğü, https://www.harita.gov.tr/uploads/files/products/il-ve-ilceyuz olcumleri-103.pdf, [Erişim 07 Aralık 2020].
  • INDC of Turkey (2015). Republic Of Turkey Intended Nationally Determined Contribution, https://www4.unfccc.int/sites/ submissions/INDC/Published%20Documents/Turkey/1/The_INDC_of_TURKEY_v.15.19.30.pdf, [Erişim 19 Mart 2021].
  • IPCC, (2006), 2006 guidelines for national greenhouse gas inventories, https://www.ipcc-nggip.iges.or.jp/public/2006gl/, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • IPCC, (2006a), 2006 guidelines for national greenhouse gas inventories: methodological choice and identification of key categories, https://www.ipcc-nggip.iges.or.jp/public/2006gl/pdf/1_Volume1/V1_4_Ch4_MethodChoice.pdf, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • IPCC, (2006b), 2006 guidelines for national greenhouse gas inventories: mobile combustion, https://www.ipccnggip.iges.or.jp/public/ 2006gl/pdf/2_Volume2/V2_3_Ch3_Mobile_Combustion.pdf, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • IPCC, (2006c), 2006 guidelines for national greenhouse gas inventories: introduction, https://www.ipccnggip.iges.or.jp/public/ 2006gl/pdf/2_Volume2/V2_1_Ch1_Introduction.pdf, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • IPCC, (2014), Climate change 2014 mitigation of climate change summary for policymakers technical summary, https://www.ipcc.ch/ site/assets/uploads/2018/03/WGIIIAR5_SPM_TS_Volume-3.pdf, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • IPCC, (2015), Climate change 2014 synthesis report, https://ar5syr.ipcc.ch/ipcc/ipcc/resources/pdf/IPCC_SynthesisReport.pdf, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • Işık N., Kılınç E.C., (2014), Ulaştırma sektöründe CO2 emisyonu ve enerji ar-ge harcamaları ilişkisi, Sosyoekonomi, 22(2), 321-346.
  • Kim K., Ko H., Lee T., Kim D. (2011), Comparison of greenhouse gas emissions from road transportation of local government by calculation methods, Journal of Korean Society for Atmospheric Environment, 27(4), 405-415.
  • Li F., Cai B., Ye Z., Wang Z., Zhang W., Zhou P., Chen J. (2019), Changing patterns and determinants of transportation carbon emissions in Chinese cities, Energy, 174, 562-575.
  • Liao C., Lu C., Tseng P., (2011), Carbon dioxide emissions and inland container transport in Taiwan, Journal of Transport Geography, 19(4), 722-728.
  • Mehrotra S., Lefevre B., Zimmerman R., Gercek H., Jacob K., Srinivasan S., (2011), Climate change and urban transportation systems, Climate Change and Cities First Assessment Report of the Urban Climate Change Research Network’ün içinde (Rosenzweig C., Solecki W.D., Hammer S.A., Mehrotra S., Ed.) Cambridge University Press, New York. ss.145-177.
  • Mock P., (2016), Policy options to reduce emissions from the road transport sector in Turkey, IPM-Mercator Policy Brief, 1, 1-13.
  • Murphy P.R., Poist R.F., (2003), Green perspectives and practices: a “comparative logistics” study, Supply Chain Management: an International Journal, 8(2), 122-131.
  • Otken B., Gümüşay Ü., (2010), Karayolunda hareket halindeki taşıtların çevreye yaydıkları emisyonların analizi için CBS’de arayüzlerin hazırlanması, Jeodezi ve Jeoinformasyon Dergisi, https://dergipark.org.tr/tr/pub/hkmojjd/issue/53143/704648, [Erişim 9 Aralık 2020].
  • Öncü E., Özdemir Ö., (2020), Ekonomik büyüme ve ulaştırma altyapı kalitesinin CO2 emisyonuna etkisinin incelenmesi, Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 45-54.
  • Özen M., Tuydes-Yaman H., (2013), Evaluation of emission cost of inefficiency in road freight transportation in Turkey, Energy Policy, 62, 625-636.
  • Pamučar D., Gigović L., Ćirović G., Regodić M., (2016), Transport spatial model for the definition of green routes for city logistics centers. Environmental Impact Assessment Review, 56, 72-87.
  • Pishvaee M.S., Torabi S., Razmi J. (2012), Credibility-based fuzzy mathematical programming model for green logistics design under uncertainty, Computers & Industrial Engineering, 62(2), 624-632.
  • Ritchie H., Roser M. (2017), CO₂ and greenhouse gas emissions, https://ourworldindata.org/emissions-by-sector, [Erişim 29 Aralık 2020].
  • Soruşbay C., (2007), Karayolu ulaşımından kaynaklanan karbondioksit emisyonlarının çevreye etkisi ve kontrolü, Mühendis ve Makine, 48(564), 22-26.
  • Soylu S. (2007), Estimation of Turkish road transport emissions, Energy Policy, 35(8), 4088-4094.
  • Şenel G.U., Atabey T., (2020), Diyarbakır ilinde farklı sektörlerden kaynaklanan karbondioksit salınımının hesaplanması, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 23(1), 37-47.
  • TCDD, (2020a), Demiryolu sektör raporu 2019, https://www.tcdd.gov.tr/files/istatistik/2019faaliyetraporu.pdf, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • TCDD, (2020b), 2015-2019 istatistik yıllığı, https://www.tcdd.gov.tr/files/istatistik//20152019yillik.pdf, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • Timperley J., (2018), Carbon Brief Türkiye Profili, https://www.carbonbrief.org/carbon-brief-turkiye-profili [Erişim 19 Mart 2021].
  • Tongwane M., Piketh S., Stevens L., Ramotubei T. (2015), Greenhouse gas emissions from road transport in South Africa and Lesotho between 2000 and 2009, Transportation Research Part D: Transport and Environment, 37, 1-13.
  • TUİK, (2020a), Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr, [Erişim 07 Aralık 2020].
  • TUİK, (2020b), Ulaştırma istatistikleri, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=89&locale=tr, [Erişim 07 Aralık 2020].
  • TUİK (2021). Sürdürülebilir Kalkınma Göstergeleri 2010-2019, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/OpenPdf?p=52lDwrW6DuMGzi4wm 8u/PQ6lvPSaxQewkphAEtE3bA411OoLLwoKZdtSoAf1YEgOwJyJAyLpWYa11L9cxMs3h8iEASfCeQpXJ5A0CxKSN3U=, [Erişim 19 Mart 2021].
  • Türkay M. (2018), Karayolu ulaşımından kaynaklanan sera gazı emisyonunun (karbon ayak izinin) hesaplanması: Eskişehir ili örneği, Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas.
  • TÜSİAD, (2007), Kurumsal yapısı, yasal çerçevesi ve göstergeleriyle ulaştırma sektörü, Yayın No: TÜSİAD-T/2007-02/431, MİKADO MATBAACILIK ve Tic. Ltd. Şti., İstanbul, 61ss.
  • Yaman A.B., Sevimlioğlu O., (2018). Kocaeli ilinde evsel katı atıkların toplanmasından kaynaklanan sera gazı emisyon hesabı, https://www.researchgate.net/publication/343788935, [Erişim 29 Aralık 2020].
  • Zhang N., Zhou P., Kung C. (2015), Total-factor carbon emission performance of the Chinese transportation industry: a bootstrapped non-radial Malmquist index analysis, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 41, 584-593.

Türkiye’deki Büyükşehirlerin Karayolu Ulaşımı Kaynaklı Sera Gazı Emisyon Miktarının Karşılaştırmalı Analizi

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 2, 318 - 337, 25.07.2021
https://doi.org/10.21324/dacd.862836

Öz

Bu çalışmada Türkiye’deki büyükşehirlerin 2010 ve 2019 yıllarına ait karayolu ulaşımından (bireysel seyahatler+yolcu ve yük taşımacılığı) kaynaklı sera gazı emisyon miktarları IPCC tarafından geliştirilen Tier 1 yöntemi kullanılarak hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre 30 büyükşehirde 2010 yılında toplam sera gazı emisyon miktarı 43.403 Gg CO2 eşdeğer(e.) iken, 2019 yılında artarak 70.271 Gg CO2e. ulaşmıştır. 2010-2019 yılları arasında toplam sera gazı emisyon miktarı %61,90 oranında artış göstermiştir. Toplam sera gazı emisyon miktarında İstanbul, Ankara, İzmir, kişi başına düşen sera gazı emisyon miktarında Denizli, Mersin, Muğla, araç başına düşen sera gazı emisyon miktarında Mardin, Kocaeli, Diyarbakır, km2’ye düşen sera gazı emisyon miktarında ise İstanbul, Kocaeli, İzmir şehirleri ilk 3 sırada yer almaktadır. Hem 2010 hem de 2019 yılında İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Mersin, Antalya, Konya ve Kocaeli ortalama emisyon miktarının üstünde değerlere sahiptir. Bu şehirlerde alınacak öncelikli önlemler ile ülkemizin karayolu kaynaklı emisyon miktarı önemli oranda düşürülebilecektir. Diğer taraftan Mardin, Van ve Şanlıurfa gibi doğu bölgemizdeki şehirlerde emisyon artış hızı diğer şehirlere göre çok daha yüksektir. Çalışmada büyükşehirler alternatif taşıma seçenekleri ve alt yapılara göre de karşılaştırılmış ve demiryolu hariç diğer seçeneklerin emisyon artış hızını azaltmada etkili olduğu tespit edilmiştir.

Kaynakça

  • Alam M.S., Duffy P., Hyde B., McNabola A., (2017), Improvement in the estimation and back-extrapolation of CO2 emissions from the Irish road transport sector using a bottom-up data modelling approach, Transportation Research Part D: Transport and Environment, 56, 18-32.
  • Argun M.E., Ergüç R., Sarı Y., (2019), Konya/Selçuklu ilçesi karbon ayak izinin belirlenmesi, Selçuk Üniversitesi Mühendislik Bilim ve Teknoloji Dergisi, 7(2), 287-297.
  • Atmaca Ç., Sevimoğlu O. (2020), Şehir kaynaklı sera gazı emisyonunun belirlenmesi: Kocaeli ili örneği, Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(3), 1616-1627.
  • Baki R. (2018), Avrupa Birliği ülkeleri ile Türkiye’deki lojistik köy uygulamaları ve uygun kuruluş yeri seçimi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 148-162.
  • Bıyık Y., Civelekoğlu G. (2018), Ulaşım sektöründen kaynaklı karbon ayak izi değişiminin incelenmesi, Bilge International Journal of Science and Technology Research, 2(2), 157-166.
  • Bıyık Y., Civelekoğlu G. (2020), Isparta ilinde karayolu kaynaklı karbon ayak izinin hesaplanması, Bilge International Journal of Science and Technology Research, 4(2), 78-87.
  • Cansız Ö.F., Ünsalan K., (2020), Yük taşımacılığında tek türlü ve çok türlü taşımacılık rotalarının karbon ayak izinin karşılaştırılması, Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Dergisi, 11(2), 809-816.
  • Cirit F., (2014), Sürdürülebilir kentiçi ulaşım politikaları ve toplu taşıma sistemlerinin karşılaştırılması, Uzmanlık Tezi, T.C. Kalkınma Bakanlığı, Ankara.
  • Climate Watch, (2020), World greenhouse gas emissions in 2016 by sector, end use and gases, https://www.climatewatchdata.org/key-visualizations?visualization=1, [Erişim 07 Aralık 2020].
  • Climate Watch, (2021a) Global Historical Emissions (European Union), https://www.climatewatchdata.org/ghgemissions? breakBy=regions&end_year=2018&regions=EUU&source=CAIT&start_year=1990, [Erişim 19 Mart 2021].
  • Climate Watch, (2021b), Global Historical Emissions (G20), https://www.climatewatchdata.org/ghg-emissions?breakBy=countries& end_year=2018&regions=G20&source=CAIT&start_year=1990, [Erişim 19 Mart 2021].
  • Çevik O., Gülcan B., (2011), Lojistik faaliyetlerin çevresel sürdürülebilirliği ve Marco Polo programı, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (1), 35-44.
  • Çipil F., (2014), Performance analysis of Turkey's transport sector greenhouse gas emissions. Energy & Environment, 25(2), 357-367.
  • Dündar A.O., Kolay A., (2021), Karayolu yük ve yolcu taşımacılığının çevresel sürdürülebilirlik bakımından değerlendirilmesi ve Konya ili sera gazı emisyonunun hesaplanması, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1), 317-334.
  • Edenhofer Ottmar (Ed.). (2015), Climate change 2014: mitigation of climate change, Cambridge University Press.United States of America.
  • El-Fadel M., Bou-Zeid E. (1999), Transportation GHG emissions in developing countries.: the case of Lebanon, Transportation Research Part D: Transport and Environment, 4(4), 251-264.
  • Elgün M.N., Aşıkoğlu N.O., (2016), Lojistik köy kuruluş yeri seçiminde TOPSIS yöntemiyle merkezlerin değerlendirilmesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 161-170.
  • EPA, (2019), Global greenhouse gas emissions data, United States Environmental Protection Agency, https://www.epa.gov/ ghgemissions/global-greenhouse-gas-emissions-data, [Erişim 09 Ocak 2021].
  • EPDK, (2011b), Sıvılaştırılmış petrol gazları (LPG) piyasası 2010 yılı sektör raporu, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, https://www.epdk.gov.tr/Detay/DownloadDocument?id=Z35HY3UyDx8=, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • EPDK, (2011a), Petrol piyasası sektör raporu 2010, Enerji Piyasası Düzenleme, Kurumu https://www.epdk.gov.tr/ Detay/DownloadDocument?id=WuVmeFaaXBw=, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • EPDK, (2020a), Petrol piyasası 2019 yılı sektör raporu, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, https://www.epdk.gov.tr/ Detay/DownloadDocument?id=mBWzKsBr9Ds=, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • EPDK, (2020b), Sıvılaştırılmış petrol gazları (LPG) piyasası 2019 yılı sektör raporu, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, https://www.epdk.gov.tr/Detay/DownloadDocument?id=9XVhZjjrwqo=, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • Eşitti B., Duran E., (2018), Çanakkale turizminin karbon ayak izi üzerine bir araştırma, Journal of Awareness, 3(5), 597-608.
  • Gonçalves D.N.S., Goes G.V., D'Agosto M.A., de Mello Bandeira R.A., (2019), Energy use and emissions scenarios for transport to gauge progress toward national commitments, Energy Policy, 135, 1-10.
  • Güzel T.D., Alp K., (2020), Modeling of greenhouse gas emissions from the transportation sector in Istanbul by 2050, Atmospheric Pollution Research, 11(12), 2190-2201.
  • Haksevenler H.G., Onat N.Ç., Akpinar B., Bedel T. (2020), Yerel yönetimler için karbon ayak izinin belirlenmesi: Ümraniye belediyesi örneği, Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 6(2), 319-333.
  • HGM, (2020), İl ve ilçe yüz ölçümleri, Harita Genel Müdürlüğü, https://www.harita.gov.tr/uploads/files/products/il-ve-ilceyuz olcumleri-103.pdf, [Erişim 07 Aralık 2020].
  • INDC of Turkey (2015). Republic Of Turkey Intended Nationally Determined Contribution, https://www4.unfccc.int/sites/ submissions/INDC/Published%20Documents/Turkey/1/The_INDC_of_TURKEY_v.15.19.30.pdf, [Erişim 19 Mart 2021].
  • IPCC, (2006), 2006 guidelines for national greenhouse gas inventories, https://www.ipcc-nggip.iges.or.jp/public/2006gl/, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • IPCC, (2006a), 2006 guidelines for national greenhouse gas inventories: methodological choice and identification of key categories, https://www.ipcc-nggip.iges.or.jp/public/2006gl/pdf/1_Volume1/V1_4_Ch4_MethodChoice.pdf, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • IPCC, (2006b), 2006 guidelines for national greenhouse gas inventories: mobile combustion, https://www.ipccnggip.iges.or.jp/public/ 2006gl/pdf/2_Volume2/V2_3_Ch3_Mobile_Combustion.pdf, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • IPCC, (2006c), 2006 guidelines for national greenhouse gas inventories: introduction, https://www.ipccnggip.iges.or.jp/public/ 2006gl/pdf/2_Volume2/V2_1_Ch1_Introduction.pdf, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • IPCC, (2014), Climate change 2014 mitigation of climate change summary for policymakers technical summary, https://www.ipcc.ch/ site/assets/uploads/2018/03/WGIIIAR5_SPM_TS_Volume-3.pdf, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • IPCC, (2015), Climate change 2014 synthesis report, https://ar5syr.ipcc.ch/ipcc/ipcc/resources/pdf/IPCC_SynthesisReport.pdf, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • Işık N., Kılınç E.C., (2014), Ulaştırma sektöründe CO2 emisyonu ve enerji ar-ge harcamaları ilişkisi, Sosyoekonomi, 22(2), 321-346.
  • Kim K., Ko H., Lee T., Kim D. (2011), Comparison of greenhouse gas emissions from road transportation of local government by calculation methods, Journal of Korean Society for Atmospheric Environment, 27(4), 405-415.
  • Li F., Cai B., Ye Z., Wang Z., Zhang W., Zhou P., Chen J. (2019), Changing patterns and determinants of transportation carbon emissions in Chinese cities, Energy, 174, 562-575.
  • Liao C., Lu C., Tseng P., (2011), Carbon dioxide emissions and inland container transport in Taiwan, Journal of Transport Geography, 19(4), 722-728.
  • Mehrotra S., Lefevre B., Zimmerman R., Gercek H., Jacob K., Srinivasan S., (2011), Climate change and urban transportation systems, Climate Change and Cities First Assessment Report of the Urban Climate Change Research Network’ün içinde (Rosenzweig C., Solecki W.D., Hammer S.A., Mehrotra S., Ed.) Cambridge University Press, New York. ss.145-177.
  • Mock P., (2016), Policy options to reduce emissions from the road transport sector in Turkey, IPM-Mercator Policy Brief, 1, 1-13.
  • Murphy P.R., Poist R.F., (2003), Green perspectives and practices: a “comparative logistics” study, Supply Chain Management: an International Journal, 8(2), 122-131.
  • Otken B., Gümüşay Ü., (2010), Karayolunda hareket halindeki taşıtların çevreye yaydıkları emisyonların analizi için CBS’de arayüzlerin hazırlanması, Jeodezi ve Jeoinformasyon Dergisi, https://dergipark.org.tr/tr/pub/hkmojjd/issue/53143/704648, [Erişim 9 Aralık 2020].
  • Öncü E., Özdemir Ö., (2020), Ekonomik büyüme ve ulaştırma altyapı kalitesinin CO2 emisyonuna etkisinin incelenmesi, Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 45-54.
  • Özen M., Tuydes-Yaman H., (2013), Evaluation of emission cost of inefficiency in road freight transportation in Turkey, Energy Policy, 62, 625-636.
  • Pamučar D., Gigović L., Ćirović G., Regodić M., (2016), Transport spatial model for the definition of green routes for city logistics centers. Environmental Impact Assessment Review, 56, 72-87.
  • Pishvaee M.S., Torabi S., Razmi J. (2012), Credibility-based fuzzy mathematical programming model for green logistics design under uncertainty, Computers & Industrial Engineering, 62(2), 624-632.
  • Ritchie H., Roser M. (2017), CO₂ and greenhouse gas emissions, https://ourworldindata.org/emissions-by-sector, [Erişim 29 Aralık 2020].
  • Soruşbay C., (2007), Karayolu ulaşımından kaynaklanan karbondioksit emisyonlarının çevreye etkisi ve kontrolü, Mühendis ve Makine, 48(564), 22-26.
  • Soylu S. (2007), Estimation of Turkish road transport emissions, Energy Policy, 35(8), 4088-4094.
  • Şenel G.U., Atabey T., (2020), Diyarbakır ilinde farklı sektörlerden kaynaklanan karbondioksit salınımının hesaplanması, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 23(1), 37-47.
  • TCDD, (2020a), Demiryolu sektör raporu 2019, https://www.tcdd.gov.tr/files/istatistik/2019faaliyetraporu.pdf, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • TCDD, (2020b), 2015-2019 istatistik yıllığı, https://www.tcdd.gov.tr/files/istatistik//20152019yillik.pdf, [Erişim 01 Aralık 2020].
  • Timperley J., (2018), Carbon Brief Türkiye Profili, https://www.carbonbrief.org/carbon-brief-turkiye-profili [Erişim 19 Mart 2021].
  • Tongwane M., Piketh S., Stevens L., Ramotubei T. (2015), Greenhouse gas emissions from road transport in South Africa and Lesotho between 2000 and 2009, Transportation Research Part D: Transport and Environment, 37, 1-13.
  • TUİK, (2020a), Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr, [Erişim 07 Aralık 2020].
  • TUİK, (2020b), Ulaştırma istatistikleri, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=89&locale=tr, [Erişim 07 Aralık 2020].
  • TUİK (2021). Sürdürülebilir Kalkınma Göstergeleri 2010-2019, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/OpenPdf?p=52lDwrW6DuMGzi4wm 8u/PQ6lvPSaxQewkphAEtE3bA411OoLLwoKZdtSoAf1YEgOwJyJAyLpWYa11L9cxMs3h8iEASfCeQpXJ5A0CxKSN3U=, [Erişim 19 Mart 2021].
  • Türkay M. (2018), Karayolu ulaşımından kaynaklanan sera gazı emisyonunun (karbon ayak izinin) hesaplanması: Eskişehir ili örneği, Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas.
  • TÜSİAD, (2007), Kurumsal yapısı, yasal çerçevesi ve göstergeleriyle ulaştırma sektörü, Yayın No: TÜSİAD-T/2007-02/431, MİKADO MATBAACILIK ve Tic. Ltd. Şti., İstanbul, 61ss.
  • Yaman A.B., Sevimlioğlu O., (2018). Kocaeli ilinde evsel katı atıkların toplanmasından kaynaklanan sera gazı emisyon hesabı, https://www.researchgate.net/publication/343788935, [Erişim 29 Aralık 2020].
  • Zhang N., Zhou P., Kung C. (2015), Total-factor carbon emission performance of the Chinese transportation industry: a bootstrapped non-radial Malmquist index analysis, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 41, 584-593.
Toplam 61 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Çevre Mühendisliği
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Abdullah Oktay Dündar 0000-0002-8508-165X

Yayımlanma Tarihi 25 Temmuz 2021
Gönderilme Tarihi 17 Ocak 2021
Kabul Tarihi 12 Nisan 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021Cilt: 7 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Dündar, A. O. (2021). Türkiye’deki Büyükşehirlerin Karayolu Ulaşımı Kaynaklı Sera Gazı Emisyon Miktarının Karşılaştırmalı Analizi. Doğal Afetler Ve Çevre Dergisi, 7(2), 318-337. https://doi.org/10.21324/dacd.862836
AMA Dündar AO. Türkiye’deki Büyükşehirlerin Karayolu Ulaşımı Kaynaklı Sera Gazı Emisyon Miktarının Karşılaştırmalı Analizi. Doğ Afet Çev Derg. Temmuz 2021;7(2):318-337. doi:10.21324/dacd.862836
Chicago Dündar, Abdullah Oktay. “Türkiye’deki Büyükşehirlerin Karayolu Ulaşımı Kaynaklı Sera Gazı Emisyon Miktarının Karşılaştırmalı Analizi”. Doğal Afetler Ve Çevre Dergisi 7, sy. 2 (Temmuz 2021): 318-37. https://doi.org/10.21324/dacd.862836.
EndNote Dündar AO (01 Temmuz 2021) Türkiye’deki Büyükşehirlerin Karayolu Ulaşımı Kaynaklı Sera Gazı Emisyon Miktarının Karşılaştırmalı Analizi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 7 2 318–337.
IEEE A. O. Dündar, “Türkiye’deki Büyükşehirlerin Karayolu Ulaşımı Kaynaklı Sera Gazı Emisyon Miktarının Karşılaştırmalı Analizi”, Doğ Afet Çev Derg, c. 7, sy. 2, ss. 318–337, 2021, doi: 10.21324/dacd.862836.
ISNAD Dündar, Abdullah Oktay. “Türkiye’deki Büyükşehirlerin Karayolu Ulaşımı Kaynaklı Sera Gazı Emisyon Miktarının Karşılaştırmalı Analizi”. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 7/2 (Temmuz 2021), 318-337. https://doi.org/10.21324/dacd.862836.
JAMA Dündar AO. Türkiye’deki Büyükşehirlerin Karayolu Ulaşımı Kaynaklı Sera Gazı Emisyon Miktarının Karşılaştırmalı Analizi. Doğ Afet Çev Derg. 2021;7:318–337.
MLA Dündar, Abdullah Oktay. “Türkiye’deki Büyükşehirlerin Karayolu Ulaşımı Kaynaklı Sera Gazı Emisyon Miktarının Karşılaştırmalı Analizi”. Doğal Afetler Ve Çevre Dergisi, c. 7, sy. 2, 2021, ss. 318-37, doi:10.21324/dacd.862836.
Vancouver Dündar AO. Türkiye’deki Büyükşehirlerin Karayolu Ulaşımı Kaynaklı Sera Gazı Emisyon Miktarının Karşılaştırmalı Analizi. Doğ Afet Çev Derg. 2021;7(2):318-37.

Creative Commons License
Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanlanmıştır.